Twee jaar geleden baarde de buitenlandminister van Tuvalu opzien door tijdens de klimaattop in Glasgow een speech te geven terwijl hij tot zijn knieën in de zee stond. “Wij kunnen niet wachten op toespraken, terwijl de zee om ons heen constant stijgt”, was zijn boodschap.
Die boodschap wordt al jarenlang uitgedragen door AOSIS, een verbond van kleine eilandstaten die samen optrekken tijdens de VN-toppen. Eilandengroepen als Tuvalu, Samoa en Fiji behoren steevast tot de landen die op het wereldtoneel steun geven aan de meest ambitieuze klimaatplannen.
Ook als het gaat om de oprichting van een klimaatschadefonds begeven ze zich in de voorhoede. Vorige week werd in Dubai bekend dat er na vele jaren van discussies eindelijk zo’n fonds komt, om landen die schade hebben geleden door klimaatrampen te steunen.
Seve Paeniu, de Tuvaluaanse minister van Financiën, legt in Dubai uit waarom dat nodig is. “De situatie in mijn land is verschrikkelijk, catastrofaal. Terwijl wij hier zitten, wordt mijn land weggevreten. De stijgende zee legt mijn eigen eilanden onder water. De taroplantages en de gewassen waar wij afhankelijk van zijn, worden vernietigd door de infiltratie van zeewater in de grond.”
Tuvalu, een eilandengroep halverwege tussen Australië en Hawaï, ligt hooguit een paar meter boven zeeniveau. “We kunnen nergens naartoe”, zegt Paeniu. Onlangs werd bekend dat de elfduizend inwoners van de eilanden ‘klimaatasiel’ kunnen krijgen in Australië – een schrale troost voor mensen die hun land en cultuur zien verdwijnen.
0:32 Afspelen knop
Tuvalu’s minister addresses climate summit from the sea
Ontvang meldingen bij nieuws Stay informed with notifications
“We must remain optimistic”
Samoa, another Polynesian archipelago, brought a group of young activists to the climate summit this year. One of them, Marinda Leatoa, was nine years old when Hurricane Ivan made landfall in Samoa in 2012.
The storm was accompanied by winds reaching speeds of more than 200 kilometers per hour. “We had to flee to another house and things were flying, with my three-month-old nephew in our arms,” she said. “That lit a fire in me to do something about it.”
As land and ocean temperatures continue to rise, such storms will become stronger. “Our chance of survival depends on adhering to 1.5°C,” Samoa’s environment minister, Tuolisolo Cedric Schuster, told NU.nl.
He finds it frustrating that climate summits have been held for 28 years now, while emissions are still rising. “The longer the discussions go on, the more dire our daily reality becomes. But as difficult as it is, we must remain optimistic and continue to invite everyone to join us. Because if we do not achieve the climate goals (Paris Agreement 2015), ed.), the impact on island groups Small ones like Samoa are disastrous.
Toeolesulusulu Cedric Schuster, milieuminister van Samoa, op de klimaattop in Dubai.
Foto: IISD/ENB | Mike Muzurakis
Diesel or solar energy
In Dubai, several island nations are talking about their plans to transition to renewable energy themselves. But despite its small population and limited demand for electricity, this is difficult. “It is still easier to get money for diesel generators than for solar or wind power,” said Diane Black-Lynn, Climate Ambassador for Antigua and Barbuda.
The islands believe that development banks and other financial institutions must ensure that sustainable energy projects take off. For example, by making funds available on favorable terms, or by hedging the risks of investments.
One country calling for this is Saint Kitts and Nevis. This archipelago is located right next to St. Eustatius, a special municipality in the Netherlands. It was announced this week that Saint Eustatius, along with Bonaire and Saba, could count on extensive support from the European Union in the coming years to become energy neutral by 2030.
But for independent St. Kitts and Nevis, such support is harder to come by. Energy Secretary Conris Maynard says this must change. “In order to survive, we do not ask for sympathy, but for cooperation.”
Jeroen Kraan is klimaatverslaggever
Jeroen schrijft veel over (internationaal) klimaatbeleid. Vanuit Dubai doet hij voor NU.nl verslag van klimaattop COP28.
